20 jul 2019

Iedereen appelgebak

Ik zag een musje op het terras waar ik koffie zat te drinken. Het hipte aan mijn voeten en keek me met zijn gitzwarte kraaloogjes aan: laat je ook een kruimeltje voor me vallen? Ik keek om mij heen. Waar zijn al je vriendjes, musje? Er klonk echter geen getsjilp en gekwetter in de struiken. Dit musje was alleen. Ik gooide het een paar kruimeltjes van mijn gebakje toe, en peinsde verder.


Wij mensen zijn net als musjes, mijmerde ik. We zijn in principe gemaakt om in een hechte groep te functioneren: gezinnen, families, vriendenclubjes, en ook lossere groepen: collega's, buren, sportverenigingen. We vinden het prettig om erbij te horen. Daar is een hormonale reden voor: er wordt serotonine aangemaakt wanneer wij respect genieten in een groep, oftewel in gewoon Nederlands: erbij horen. Ik hoef je niet te vertellen dat wij Nederlanders zijn hier bijzonder gevoelig voor zijn!

Psycholoog Henri Tajfel schreef in de jaren zeventig over het psychologische belang om het gevoel te hebben bij een groep te horen: hij constateerde dat we ons gevoel van eigenwaarde en onze identiteit ontlenen aan de groep waar we onderdeel van zijn, en waar we ons gerespecteerd en geliefd voelen.
Grondlegger van de Sociale Identiteitstheorie is Tajfel. Tajfel toonde aan dat er meer dan een passieve context voor individuele gedragen zijn, dit geeft aan dat psychologie van de individu een product is van groepsleven met een aparte psychologie & sociale realiteit. Bron: levelmarketing.nl
Even vertalen: een groep kan de meningen, voorkeuren en het daaruit vloeiende gedrag van een individu sterk beinvloeden. Een handig gegeven voor organisaties die het gedrag van mensen (of kinderen) willen beinvloeden.

De Bernard van Leer Foundation is zo'n organisatie die vol enthousiasme het gedachtegoed van Henri Tajfel heeft omarmd. Deze foundation is het privĂ© investeringsfonds van de Joodse familie van Leer. Ze maken er geen geheim van dat het fonds zijn invloed op allerlei fronten in ons land wil uitoefenen: de politiek, de beleidsmakers voor jeugdzorg en onderwijs en diverse coalities tussen bedrijven, NGOs en de overheid. Met succes: het is de Bernard van Leer Foundation intussen gelukt om de psychologische trukendozen van Henri Tajfel in het beleid te krijgen van kinderopvoeding, jeugdzorg en onderwijs - hoe de omgeving van een kind kunstmatig aangepast kan worden om het kind psychologisch een bepaalde richting op te sturen die goed is voor de Bernard van Leer Foundation, voor de investeerders en voor de overheid.  Maar dat is een verhaal voor een andere blog.

Mijn overpeinzingen gingen meer in de richting van het belang om af en toe even alleen te zijn, zoals dat musje aan mijn voeten. Geen kwetterend gefladder in een luidruchtige groep, maar even in je eentje op een rustig zonovergoten terrasje zitten, waar je je gedachten de vrije loop kunt laten gaan en je eigen mening vormen zonder input van anderen. "Jongens, iedereen appelgebak?" Nee, ik neem liever een aardbeienschuimflupselcreatie vandaag. En deel de kruimeltjes met een musje.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten